İşsizlik maaşı alabilmek için en başta gelen koşul işçi için son üç yılda en az 600 gün prim bildirilmesi ve son 120 gün sigortalı çalışma şartının yerine getirilmesidir. Bu şartları yerine getiren herkes işsizlik maaşı (kanundaki adıyla işsizlik ödeneği) alabilir. Bununla birlikte sigortalı işinden kendi hatası dışında ayrılması gerekir.
İşsizlik maaşının süresi, son üç yılda Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirilen prim gün sayısına göre belirlenir. Son üç yıldaki prim günü 600 – 899 gün arasında olanlara 6 ay, 900 – 1.079 gün arasında olanlara 8 ay, 1.080 gün olanlara ise 10 ay süreyle işsizlik maaşı bağlanır.
Askerlik nedeniyle işten ayrılan ve vatani görevini yaptıktan sonra iş bulamayanlar da işsizlik maaşı alırlar. Bunun için yine işten ayrılma tarihi itibarıyla son üç yıl içinde en az 600 gün prim ve son 120 gün sigortalı çalışma koşulunun sağlanması gerekir.
BEDELLİ ASKERLİK YAPANLAR DA İŞSİZLİK MAAŞI ALABİLİR
Bedelli askerlik yapanlar artık fiilen silah altına alındıkları için bedelli askerlik nedeniyle işten ayrılanlar da askerlik dönüşü işe girinceye kadar işsizlik ödeneğinden faydalanabilirler.
ASKERLİK NEDENİYLE İŞTEN ÇIKIŞ KODU (12)
Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), işsizlik maaşı için başvuran kişiye maaş bağlanıp bağlanmayacağına SGK’ye bildirilen işten çıkış koduna bakarak karar verir. İşten çıkış kodu SGK’ye işveren tarafından bildirilir. Askerlik nedeniyle işten ayrılanların işten çıkış bildirimini (12) kodu ile yapması gerekir. Askerlik dönüşü olası bir işsizlik durumunda işsizlik ödeneği alabilmek için işten çıkış koduna dikkat edilmelidir.
İşveren işten çıkış kodunu yanlış bildirmişse işçinin işsizlik ödeneği alabilmek için İŞKUR’a belge sunması gerekir. Bu belgelerden birincisi işçinin işverene sunduğu askerlik gerekçesiyle iş sözleşmesini sona erdirdiğine dair yazıdır. Askerlik nedeniyle işten ayrılanlara kıdem tazminatı ödenmesi gerekir. İşverenin kıdem tazminatı ödediğine dair bordro veya banka dekontu da İŞKUR’a sunulmalıdır.
ASKERLİĞE SEVK TARİHİNDEN ÖNCEKİ 90 GÜN ÖNEMLİ
Askerlik dönüşünde işsizlik maaşı için zorunlu sebepler hariç 30 gün içinde İŞKUR’a başvuru yapılması gerekir. Başvuru süresinin 30 gün içinde yapılmaması hâlinde, işsizlik maaşı gecikilen süre kadar az ödenir.
İşsizlik ödeneği alabilmek için işten, askerliğe sevk tarihinden önceki 90 gün içinde ayrılmış olmak gerekir. İşten ayrıldıkları tarih ile askere sevk tarihi arasında 90 günden fazla süre bulunanlar işsizlik ödeneği alamazlar.
İşsizlik maaşı almakta iken vatani görevini yapmak üzere silah altına alınanların maaşı askerlik süresi boyunca askıya alınır. Askerlik dönüşü İŞKUR’a başvuru yapanlar, başvuru yaptıkları tarih itibarıyla yeniden ödenek almaya başlar.
İşsizlik ödeneği alırken askere gidenler ve bunu
İŞKUR’a bildirmeyi unutanlar, askerlik sırasında hesaplarına yatırılan işsizlik maaşını faiziyle iade etmek zorunda kalırlar.
ASKERLİĞİ ERKEN BİTENLER İÇİN BAŞVURU SÜRESİ TERHİS TARİHİNDE BAŞLAR
Askerliğini yaparken hastalanarak rapor almak suretiyle erken terhis edilenler için 30 günlük süre bu şekilde terhis edildikleri tarihte başlar. Bu nedenle, normal askerlik süresinin bitmesi beklenmeden, terhis tarihinden itibaren 30 gün içinde başvurunun yapılması gerekir.
