Orta Doğu’da yükselen tansiyon, dünya enerji piyasalarını sarsarken Türkiye'de akaryakıt fiyatlarına yeni zamlar geldi. Önümüzdeki günlerde pompaya yansıyacak yeni artışlar da gündemde.
Orta Doğu’da İsrail ile İran arasında yeniden alevlenen gerilim, uluslararası petrol fiyatlarını adeta fırlattı. Brent petrol, 5 ayın en yüksek seviyesine ulaşarak varil başına 87 doları aşarken, bu gelişme Türkiye’de akaryakıt fiyatlarını da doğrudan etkiledi. Artan döviz kuru da zam dalgasını hızlandırdı.
Sektör kaynaklarından alınan bilgilere göre, 13 Haziran Perşembe gecesi benzine 1 lira 46 kuruş, 14 Haziran Cuma günü ise motorine 1 lira 49 kuruş zam yapıldı. Bu artışlarla birlikte İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde benzin litre fiyatları 43 TL’yi, motorin ise 42 TL’yi aştı.
Ancak zamların bununla sınırlı kalmayacağı belirtiliyor. 17 Haziran Pazartesi günü itibarıyla hem benzin hem de motorin litre fiyatına 1 lira 70 kuruşluk yeni bir artış bekleniyor. Uzmanlara göre, uluslararası piyasalarda petrol fiyatlarının yükselmesi ve döviz kurundaki oynaklık, yeni zamların habercisi.
Kriz Hürmüz Boğazı’nda Tırmandı
Petrol fiyatlarındaki bu ani yükselişin arkasındaki en büyük neden ise İran’ın İsrail’e yönelik saldırıları sonrasında Hürmüz Boğazı’nı gemi geçişlerine kapatması. Dünya petrol arzının yaklaşık üçte birinin geçtiği bu stratejik boğazda yaşanan kriz, enerji piyasalarında büyük paniğe yol açtı.
Petrol taşıyan tankerlerin seyrüseferinde ciddi aksaklıklar yaşanırken, bu durum özellikle Avrupa ve Asya pazarlarını olumsuz etkiledi. Uzmanlar, bu gelişmenin sadece kısa vadeli değil, orta vadede de fiyatlarda kalıcı bir artışa neden olabileceği görüşünde.
Tüketici Zor Durumda
Art arda gelen zamlar karşısında özellikle dar gelirli vatandaşlar zor durumda kalıyor. Özel araç kullanıcıları daha az yakıt tüketmeye yönelirken, ticari taşımacılık yapan firmalar ise artan maliyetleri hizmet fiyatlarına yansıtmaya başladı. Taksiciler, servis şoförleri ve nakliyeciler gibi sektörlerde ciddi ekonomik baskılar oluştu.
TMMOB Petrol Mühendisleri Odası’ndan yapılan açıklamada, “Uluslararası krizler elbette fiyatları etkiliyor. Ancak Türkiye’de akaryakıtta uygulanan vergi politikası ve kur baskısı da zamları derinleştiriyor. Geçici önlemler değil, yapısal çözümler gerekiyor” denildi.
Akaryakıtta Yeni Dönem mi Başlıyor?
Analistler, küresel petrol piyasasında jeopolitik risklerin artmasıyla birlikte 2024’ün ikinci yarısında enerji fiyatlarında yeni bir dönemin başlayabileceğini ifade ediyor. Özellikle yaz aylarında tatil trafiği ve tarımsal üretim faaliyetleri nedeniyle yakıt tüketiminin artması, pompada daha yüksek rakamları gündeme getirebilir.
