Günümüzde sosyal çevrenin etkisi ve teknolojik cihazlara kolay erişim, çocukların ekrana maruz kalmalarını ciddi oranda artırıyor. Bu durumun çocuklar üzerinde çeşitli olumsuz etkileri olabileceğine dikkat çeken Uzm. Klinik Psikolog Tuğçe Çolakoğlu, ekran kullanımında yaş ve gelişim düzeyine uygun süre ve içeriklere dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı.
DİJİTAL BAĞIMLILIK SOSYAL VE DUYGUSAL SORUNLARA YOL AÇIYOR
Çolakoğlu, özellikle uzun süreli ve kontrolsüz ekran kullanımının çocuklarda dijital bağımlılığa neden olabileceğine işaret etti. "Bu durum çocukların sosyal ilişkilerden uzaklaşmasına, dikkat ve odaklanma sorunlarına, duygu düzenleme güçlüklerine (yüksek öfke ve gerginlik gibi) ve uyku-beslenme problemlerine yol açabilir" ifadelerini kullandı.
2 YAŞ ÖNCESİNDE EKRAN KULLANIMINA KESİNLİKLE İZİN VERİLMEMELİ
Teknolojinin tamamen yasaklanmasının günümüz koşullarında gerçekçi ve işlevsel olmadığını belirten Uzm. Klinik Psikolog Tuğçe Çolakoğlu, bunun yerine kontrollü kullanım önerdi. Özellikle 2 yaşından önce çocukların ekranla tanıştırılmaması gerektiğini vurgulayan Çolakoğlu, "Bu yaş aralığı, çocukların oyun ve iletişimle gelişimlerinin desteklenmesi gereken kritik bir dönem" dedi. 2-6 yaş aralığında ise ekran süresinin günde 1 saati geçmemesi gerektiğinin altını çizdi.
EKRAN KULLANIMI EBEVEYN GÖZETİMİNDE VE ORTAK ALANLARDA OLMALI
Çocukların kişisel tablet veya telefon sahibi olmalarının yerine, ortak kullanılan cihazlarla ekran süresinin gerçekleştirilmesi gerektiğini söyleyen Çolakoğlu, ebeveyn gözetiminin önemine dikkat çekti. "Cihazların oturma odası gibi ortak alanlarda kullanılması, ekran bağımlılığı riskini azaltabilir. Ayrıca yemek esnasında ekran kullanılmaması da önemlidir" şeklinde konuştu.
AİLE MEDYA PLANLAMASI ÖNERİSİ
6 yaş üzerindeki çocuklar için ekran süresine sınır getirilmesinin yanı sıra, bir "aile medya planlaması" yapılmasının da etkili bir yöntem olduğunu belirten Çolakoğlu, "Çocuğun günlük uyku, okul, ödev, kişisel bakım ve aile zamanı gibi ihtiyaçları göz önünde bulundurularak ekran süresi planlanmalı. Bu yöntem, çocuğun kendi zaman yönetimini öğrenmesi açısından da destekleyicidir" dedi.
ORTAK KARARLAR ALIN, ‘YASAK’ KELİMESİNDEN KAÇININ
Teknoloji kullanımında çocuklarla ortak kararlar almanın önemine değinen Çolakoğlu, ebeveynlerin tutarlı ve iş birliğine dayalı bir yaklaşım benimsemeleri gerektiğini ifade etti. Çocuğu teknolojiden tamamen uzaklaştırmak yerine, içeriklere yönelik yaş sınırlamalarının net bir dille açıklanmasının daha etkili olacağını söyleyen Çolakoğlu, "Çocuklarla iletişimde ‘yasak’ kelimesinden kaçının. Onlara yaşlarına uygun açıklamalar yaparak, neden bazı içeriklerin uygun olmadığını anlatmak gerekir. Şiddet içeren oyun ya da videolar konusunda ise net bir duruş sergilemek ve örnek olmak önemlidir" şeklinde konuştu.
