Gündem

DALAMAN TREN GARINDA YOLCULAR VEDA ETMEK ZORUNDA DEĞİL

Mısır Valisi Abbas Hilmi Paşa Dalaman’a av köşkü, Mısır’a da tren garı yaptırmak ister. Proje çalışmalarını Fransızlara teslim eder. Fransızların av köşkü ile tren garı projelerini karıştırması sonucu Mısır yerine Dalaman'a yapılan ve "dünyanın tren geçmeyen tek istasyonu" olarak bilinen tarihi bina günümüzde aslını koruyarak TİGEM’e hizmet etmektedir.

Dönemin Mısır Valisi Abbas Hilmi Paşa, 1905 yılında “Nimetullah” isimli gemisiyle Dalaman’a 12 km. uzaklıktaki Sarsala Koyu’na gelerek Dalaman’a hayran kalır ve koydan merkeze kadar yol yaptırmak ister.
İlk önce Sarsala Koyu’na bir iskele ve depo inşa ettirir ve sonra koydan Dalaman’a kadar uzanan bir yol yaptırır.
Dalaman’ın arazi yapısı bataklık olduğu için toprağın ıslah edilmesi gerekmektedir. Bu sebeple Vali Abbas Hilmi Paşa, arazilerde çalışması için çok sayıda Mısırlı ve Sudanlı işçi getirtir ve yol kenarlarına Mısır'dan getirilen Okaliptüs ağaçlarını diktirir. Böylece bataklık araziler kurutulur ve Dalaman verimli tarım arazileriyle ön plana çıkar.
Dalaman’ın mülkiyeti Mısır valisi Abbas Hilmi Paşa’ya 1874 yılında verilmiştir fakat Abbas Hilmi Paşa 1905 yılında Dalaman’a gelir ve burayı çok beğenir. Dalaman’da, Üçüncü Selim’in annesi Mihrişah Hatun’a hediye ettiği bir çiftlik bulunmaktadır. Bu ev o dönemde Dalyan, Ortaca, Güzelyurt ve Dalaman’ın tamamını sınırları içine alır. Hilmi Paşa da çiftliğin yakınlarına güzel bir av köşkü yaptırmaya karar verir.
Paşa, 1908 yılında Dalaman'a av köşkü, aynı dönemde ise valisi olduğu Mısır'ın İskenderiye şehrine de tren istasyonu yaptırmak ister. Bu sebeple proje çalışmalarına başlar ve bu çalışma için Fransızları görevlendirir. Fakat Fransızlar hazırladıkları projeleri karıştırarak İstasyon Binası’nın malzemeleri ve projesi bulunan gemiyi Dalaman’a, Av Köşkünü’nün malzemelerini ve projelerini taşıyan gemiyi ise Mısır’a gönderirler.
Gemi Dalaman yakınlarındaki Sarsala Koyu’na gelerek yükünü boşaltır.
Dalaman’da planlanan av köşkünün yerine bir gar binası, Mısır’a giden malzeme ve proje ile de İskenderiye’ye çok güzel av köşkü yapılmıştır.
Garın duvarları özel yontulmuş taşlardan yapılmış ve yüksek kapıları ve eşkenar üçgen biçiminde özel olarak üretilmiş çatı kiremitleri, çatı katı ve sütunsuz merdivenleri bulunmaktadır. Kışın ılık, yazın serin ve havadar olacak şekilde havalandırma bacaları ile dizayn edilmiştir ve iki katlı binanın her katında yedişer oda bulunmaktadır.
Tamamlanan binanın etrafına Mısır’dan getirilen palmiyeler ve hurma ağaçları ekilmiştir.
Mısır Valisi Abbas Hilmi Paşa, inşaat tamamlandıktan sonra Dalaman’a döner ve tren yolunun bulunmadığı bir tren garıyla karşı karşıya kalır. Bu duruma oldukça şaşırsa da binayı çok beğenir ve olduğu gibi kullanmaya karar vererek yanına da bir cami inşa ettirir.
Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra İngiltere, Mısır Valisi Abbas Hilmi Paşa’yı vali olarak tanımaz ve Paşa, 1928 yılına kadar Dalaman’daki çiftlik hayatına devam eder. Daha sonra Dalaman’daki gar binası ve etrafındaki arazi devlete geçer. Dalaman gar binası 1935'ten 1950 yılına kadar devlet ziraat işletmeleri, 1950 ve 1958 yılları arası Jandarma Karakolu, 1984 yılına kadar devlet üretme çiftliği olarak kullanılır.
1984'ten günümüze kadar ise TİGEM Dalaman Tarım İşletme Müdürlüğü olarak zirai faaliyetlerine aynı binada devam etmektedir.