Sinem Karakaya

Coronavirüs salgını nedeniyle olumsuz etkilenen sektörlerden biri olan yeme içme ve eğlence sektörüne dair Muğla Ticaret ve Sanayi Odası 17. Meslek Komitesi (Yiyecek İçecek Maddeleri) bir basın toplantısı düzenledi. Yapılan toplantıda “destekler kayıpları karşılamak için yeterli değildir” denildi.

Toplantıda, MUTSO Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Ercan, Komite Başkanı Volkan Tamer, Meclis Başkan Yardımcısı Deniz Dakikoğlu, Meclis Üyesi Mehmet Aras, Yönetim Kurulu Üyeleri Selma Ünal ve Mehmet Çahan ile Komite Üyesi Abdullah Aktaş da hazır bulundu.

Açıklamada şu bilgilere yer verildi:

“Muğla Ticaret ve Sanayi Odası 17. Meslek Komitesi, 8 ilçede yiyecek içecek sektörlerinde faaliyet gösteren 539 işletmeyi bünyesinde barındırmaktadır. Mart ayı itibariyle ülkemizde yayılmaya başlayan Covid-19 pandemisiyle birlikte alınan önlemler kapsamında ilk olarak yeme içme ve eğlence sektöründe faaliyet gösteren işletmeler kapatılmıştır. 1 Haziran tarihinde başlayan normalleşme sürecinde bu işletmeler, alınan önlemlerle açılabilmişler. Ekim ayından sonra da sektörümüzde faaliyet gösteren hemen tüm işletmeler, paket servisi ve al götür hizmeti dışında tamamen kapatılmıştır. Özellikle eğlence sektöründe faaliyet gösteren pek çok firma 1 yıla yakın süredir kapalıdır. Bu işletmelerin kapalı olması sadece kendilerini ve çalışanlarını değil aynı zamanda bu sektöre doğrudan veya dolaylı hizmet veren; taksici, müzisyen, küçük esnaf, çiçekçi gibi birçok tedarikçiyi de son derece olumsuz etkilemiştir.  Önce sağlık diyerek önlemlerin gerekliliğinin bilincindeyiz. Ama bu sektörden ekmek yiyen çalışan ve iş ortaklarımızın da kayıplarının göz ardı edilmemesi gerektiğini düşünüyoruz. Sektörümüzün kayıplarına merhem olması amacıyla devletimizce bazı destekler verilmiştir. Ancak, bu destekler kayıpları karşılamak için yeterli değildir. Kredi olanakları yaratılmışsa da geniş bir kesim bu finansmana ulaşamamıştır. Ulaşmış olsa dahi ödeme zamanı gelmiş ve işletmeler kapalıdır. Devlete yapılması gereken ödemeler ötelenmiş ve yapılandırma da getirilmiştir. Ancak halen kapalı işletmelerin açıldıkları zaman dahi birikmiş borçlarla oluşacak cari ödemeleri birlikte yapabilmeleri mümkün olmayacaktır. Kira desteği hiçbir şekilde yeterli değildir. Kısa çalışma ödeneği çalışanlarımızın asgari düzeyde dahi yaşamasına müsaade etmemektedir ve işverenler yılarca emek vererek eğittikleri nitelikli iş gücünü yitirmek ile karşı karşıyadır. İşletmelerimizin bu sebeplerden dolayı bir çöküşe gittiğini görmemek mümkün değildir. Yıllardır hem ülke turizmine hem de ekonomisine büyük katkı sağlayan bu işletmelerin en azından yaşatılabilmesi için devletimizin büyük desteğine ihtiyaç vardır.”

Pandemi sebebiyle, yarattığı istihdam ve katma değer açısından bakıldığında ülkemiz adına büyük değerler kazandıran yeme içme ve eğlence sektörünün yıllardır yarattığı zihinsel ve finansal sermayenin kaybedilmemesi adına içinde bulunduğu entübe durumdan kurtulması için Meslek Komitesi tarafından şu önerilerde bulunuldu:

“İşverenlerin BAĞKUR ödemelerinin kapalı kaldığı süre boyunca alınmaması ve bunların devlet tarafından karşılanması, Kapalı kalınan süre boyunca oluşacak devlete karşı tüm finansal yüklerin bir yıl ertelenmesi ve taksitlendirilmesi, Kapalı ancak normal koşullarda 12 ay hizmet veren işletmelere (bunlara al götür veya paket servisi yapan işletmeler de dahil olmak üzere ki bu hizmetler cironun çok küçük bir kısmını oluşturmaktadır) bir önceki yıl beyan ettikleri ciro üzerinden hibe veya kredi puanlarına bakılmaksızın faizsiz kredi desteği verilmesi, Kapalı işletmelerde belli bir sürenin üzerinde çalışmış olanlara, yetişmiş iş gücünü kaybetmemek adına en azında asgari ücret oranında kısa çalışma ödeneği verilmesi, Kapalı ancak normal koşullarda 12 ay hizmet veren işletmelerdeki (al götür ve paket servisi yapanlar) SGK vergi primlerinin kapalı kaldığı sürece alınmaması, Kapalı işletmeler için yıllık kira beyannameleri üzerinden kira desteği verilmesi, Tüm işletmelerin, eğlence mekanları da dahil saat ve hijyen kurallarına uygun açılmasını sağlayacak düzenlemelerin ivedilikle yapılması, Belediyeler tarafından tüm işletmelerden eğlence vergisi ve katı atık bedellerinin alınmaması ivedilikle yapılması gerekmektedir.”