Muğla’nın geçmişteki gözde el sanatlarından biri olan el süpürgeciliği, son demlerini yaşıyor. Sanayi ve teknolojinin gelişmesiyle birlikte yeni meslekler ortaya çıkarken bazı meslekler de kayboluyor. Bir zamanlar Türkiye’nin dört bir yanına el süpürgesi satan Muğla, ne yazık ki şimdi bu ürünün yok olmaması için mücadele veriyor.

Muğla’nın geçmişteki gözde el sanatlarından biri olan ve son demlerini yaşayan el süpürgeciliği mesleğini 30 yıldır sürdüren süpürge ustası Mestan Öztürk, mesleğin teknolojiye yenik düştüğünü belirterek, "Bu mesleği Muğla’da benden sonra yapacak kimse yok. Çünkü kimse yetişmiyor. Şimdiki gençler hazırcılığa alışık. Kimse süpürgeciliğe ilgi duymuyor. Ben, bu işi 2 sene daha yaparım sonrası yok” dedi.

Muğla’nın Menteşe ilçesine bağlı Yeşilyurt Mahallesi’nde yaşayan Sağlık İl Müdürlüğü’nden emekli 66 yaşındaki Mestan Öztürk, süpürge dikmeyi keçi güderken başkalarının yapmasını izleyerek öğrendiğini anlattı. Muğla’nın her yerinden süpürge yaptırmak için gelenler olduğunu söyleyen Öztürk, işçilik yaptığını belirterek 2 sene sonra bu mesleğin yok olacağını vurguladı.

“BU İŞ EL EMEĞİ GÖZ NURU”

Lakabının “Yörük Mıstan” olduğunu söyleyen Mestan Öztürk, bir süpürgeyi 15 dakikada yaptığını belirterek şunları söyledi:

“Ben yörük çocuğuyum. Keçi güderken, iş yaparken bu süpürgeyi yapanlardan baka baka öğrendim bu mesleği.  Kimse tarif etmedi bana. Gözümle baka baka çaldım. Ben kendimi bildim bileli bu işi yaparım. Eskiden ben geçimimi süpürgeden sağlıyordum. Ben boş durmayı sevmem. Sürekli bir şeylerle uğraşırım. Bir sopadan adam dik deseler pantolonuna kadar onu bile dikerim.  15 dakika içinde bir süpürge yapılır. Eskisi kadar süpürge alan olmuyor artık. Teknolojinin gelişmesi bu işleri bitirdi. Şimdilerde 5 tane ya da 10 tane oluyor. Muğla’da bu süpürgeden yapan kalmadı artık. Muğla’nın her yerinden bana süpürge yaptırmak için gelenler olur. Ben bunu satmıyorum. Onlar bana süpürgeliğini getirir ben yapar teslim ederim. Ben işçilik yaparım. Ben bu mesleği 2 sene daha yaparım. Benden sonra bu işi yapacak adam yok. Bu iş el emeği göz nuru. Fabrika malları eskir, bozulur ama benim yaptığım bozulmaz. Çünkü el emeği var. Artık el emeğinin hiç değeri kalmadı. Şimdiki gençler hep hazırcılığın peşinde. Ben bu süpürgeyi yaparken gören yeni nesil ‘Bu adam deli. Neyle uğraşıyor diyorlar.’ Ben bunu yapmazsam hasta olurum. Çok seviyorum. Beni rahatlatır. Akşam rahat uyurum, dua ederim. Sürekli kendimi geliştirmeye çalışırım. Evin içinde boş oturmaktan sıkılırım. Teknoloji geliştiği için bazı meslekler yok oluyor.  Fakat bu süpürgenin kıymetini bilen bırakamaz. Bunun tadı başkadır” dedi.

“SÜPÜRGE TEZGÂHI GELİŞTİRDİM”

Süpürgeyi yapmak için süpürge tezgahı geliştirdiğini söyleyen Öztürk, “Eskiden belimize minder koyardık, minderin üstünden ip çekerdik ve süpürgeyi sıkıyoruz diye uğraşırdık. Şimdi bu ip belimi kesmesin diye kendim bir yöntem buldum.  Süpürge tezgâhı geliştirdim bununla yapıyorum.  Önce süpürgeliklerin kalın kısmını kırılmasın diye ıslatırız. Bu süpürge yapımının püf noktası bir tel içine ters koyarsın sonra sıkı sıkı ters bir şekilde sararsın. Fabrika malları hep kopar ama benim bu elimle yaptıklarım hiç çıkmaz. Ben malzeme karşılığı yapıyorum. Bana bu süpürgelikleri getirirler ben de tasarlarım, toparlarım. Bunu yapmasını 7 liradan yapıyorum. Ama bir süpürge normalde 25 TL ye satılıyor. Kazancın azı çoğu olmaz. Bir ekmek parası getiriyorsan senden iyi kimse yoktur. Herkes elindeki işin kıymetini bilsin” şeklinde konuştu.