29 Nisan – 27 Mayıs tarihleri arasında altı hafta süren atölye çalışmasına Prof. Dr. Namık Açıkgöz, Prof. Dr. Oktay Yivli, Doç. Dr. Ümral Deveci, Doç. Dr. Fahri Kaplan ve Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Duran Arslan gibi akademisyenler katkı sağladı. Atölyeye 15 öğrenci katıldı.
Yapay zekâya şiir yazdırma, şiir analizi yaptırma ve belirli anahtar kelimelerle yönlendirme gibi uygulamaların denendiği atölyede, çıkan sonuçlar değerlendirilerek kamuoyu ile paylaşıldı.
Metinbilim Derneği Başkanı Doç. Dr. Ümral Deveci, atölye hakkında şu değerlendirmede bulundu:
“Yapay zekâ hayatımızın her alanına girmeye başladı. Biz de edebiyatçılar olarak bu değişimin şiir gibi yoğun duygusal ve estetik boyut taşıyan bir alanda ne gibi etkiler yaratabileceğini görmek istedik.”
“Yapay zekâ şair olamaz”
Atölye sürecinde yapılan denemeler sonucunda katılımcıların ortaklaştığı görüşler arasında, yapay zekânın şiir yazma kapasitesinin insanî duygu ve yaşanmışlık eksikliği nedeniyle sınırlı olduğu vurgulandı. Toplantıda alınan bazı kararlar şöyle sıralandı:
Yapay zekâ, internet verilerine dayanarak çalıştığı için insanî yaşantıyı ve duyguyu şiire yansıtamıyor.
Teknik bilgiye sahip olsa da duygu ve anlam yönünden özgünlük üretemiyor.
Vezin ve kafiye gibi teknik öğeleri bilse de uygulamada yetersiz kalıyor.
Şiir yazma denemeleri yüzeysel kalıyor; “şairane hayret” duygusu yaratamıyor.
Farklı yapay zekâ uygulamaları arasında kalite farklılıkları bulunuyor.
Şiirde yaratıcı imge kurma ve estetik sezgi oluşturma kapasitesi yok.
Analizlerde yüzeysel kalıyor; akademik derinlik gerektiren yorumlar sunamıyor.
Yeni bir panel ve yeni atölye yolda
Yuvarlak Masa Toplantısı sonunda alınan kararlar doğrultusunda, elde edilen bulguların önümüzdeki güz döneminde bir panelde tartışmaya açılması planlanıyor. Ayrıca, kurgusal metin alanında “küçürek hikâye” üzerine yeni bir atölye yapılması da gündemde.
Metinbilim Enstitüsü Derneği, yaptığı açıklamada, “Yapay zekânın şiir üretme çabaları henüz insana özgü şiir estetiğini yakalayabilecek düzeyde değildir. Şairlik bir insanî birikim, duygu ve sezgi gerektirir” değerlendirmesinde bulundu.
