-NEVAL ARSLAN

MUÇEP Menteşe Meclisi üyeleri, Menteşe İlçesi, Bayır Mahallesi’nde (Deştin)  kurulmak istenen Entegre Çimento Fabrikası’na verilen yapı ruhsatının iptali hakkında Menteşe Belediyesi önünde dilekçe eylemi ve basın açıklaması gerçekleştirdi.

Eyleme Deştin köylüleri ve siyasi parti temsilcileri de destek verdi.

“BELEDİYE RUHSAT BASKISI ALTINDA KALDI”

MUÇEP Menteşe Meclisi adına basın açıklamasını gerçekleştiren Sözcü  Mustafa Tuncaelli, Çimentocu firmanın hukuka aykırı olarak ÇED olumlu raporu almasıyla Menteşe Belediyesi’nin çimentocu firmanın ruhsat baskısı altında kaldığını belirtti.

Tuncaelli açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

“Yatağan’a bağlı Deştin Mahallesi ile Menteşe’ye bağlı Bayır Mahallesi ortak sınırında Tekağaç sırtı mevkiinde, etrafında yerleşim yerleri, bağ, bahçe, zeytinlik alanlar, tarım alanları, dere ve baraj gibi su kaynakları bulunan ve tamamen orman alanı içerisinde kalan ve hiçbir şekilde bir sanayi tesisi kurmak için uygun olmayan bir yer, 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planında ve 1/15.000 ölçekli mevzi nazım imar planı ile sanayi alanı olarak işaretlenmiştir. Buna istinaden  1/5000 ölçekli ve 1/1000 ölçekli planlar  çimentocu şirketin dava açması ve kazanması nedeniyle belediye tarafından tekrar Entegre Çimento Fabrikası alanı olarak tanımlamak zorunda kalmıştır. Ruhsat verilmeden önce Menteşe Kent Konseyi, Deştin Çevre Platformu ve MUÇEP Menteşe Meclisi olarak 25 Aralık 2021 tarihinde yaptığımız ortak basın açıklamasında, hem hukuka aykırı yürütülen ÇED süreci ve hem de tesisin doğaya ve tüm canlılara vereceği zararlar konusunda dikkat çekmeye çalışılmış, çimentocu şirket tarafında güncel, bilimsel verilere uygun yeni bir ÇED (Çevresel Etki Değerlendirme raporu) ve SED ( Sağlık Etki Değerlendirme raporu) hazırlanmadan yapı ruhsatı verilmemesini talep etmiştik. Bütün bu açıklamalarımıza rağmen, Muğla Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından yapılan yapı ruhsat başvurusu üzerine Menteşe Belediyesi Yapı Kontrol Müdürlüğü tarafından 29.12.2021 tarihinde Entegre Çimento Fabrikası’na Bayır Mahallesi 110 ada 4 parselde 472/21 ruhsat numarası ile yapı ruhsatı verildiğini öğrenmiş bulunuyoruz. Ancak Menteşe Belediye Başkanlığı, yapı ruhsatı verme gerekçesi olarak Çimentocu firmanın  ÇED (Çevresel  Etki Değerlendirmesi)  olumlu raporu almış olmasını, TMMOB meslek odalarından projelerin onaylanmasını ve ayrıca belediye onaylamasa bile bakanlık tarafından onaylanacağını gerekçe olarak göstermiştir.”

“GERÇEKTE BİR ÇED OLUMLU RAPORU YOK”

Entegre Çimento Fabrikası’na verilen yapı ruhsatının iptali hakkında Menteşe Belediyesi’ne verecekleri dilekçede de ayrıntılarını belirttikleri gibi firmanın gerçekte bir ÇED olumlu raporu olmadığına dikkat çeken Tuncaelli, “Deştin köylülerin açtığı dava sonucu bu rapor iptal edilmiştir. Dava devam ederken firma isim değişikliği yapıp aynı raporu yeni bir ÇED raporuymuş gibi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na onaylatmış, durumdan haberi olmayan Deştin köylülerinin bu ikinci rapora dava açamaması sonucu bu rapor kesinleşmiştir. Bahsedilen ÇED olumlu raporu budur. İşte bu yüzden de hiç de olumlu bir rapor değildir.” dedi.

“YETKİLİLER UYARILMIŞTI”

İleri sürülen diğer bir gerekçenin ise meslek odaları tarafından projenin onaylanmış olması olduğunu söyleyen Tuncaelli, “Hem Mimarlar Odası Muğla Şubesi’nin yaptığı açıklama, hem de Muğla Makina Mühendisleri Odası başkanının açıklaması bu konunun da söylendiği gibi olmadığını ortaya koymaktadır. Mimarlar Odası Muğla Şubesi Mesleki Denetimde Çevresel Etki Değerlendirilmesi Çekince Raporu’nda ‘raporda belirtiğimiz hususlar dikkate alınmaksızın söz konusu projenin uygulanması durumunda, çevresel etkileri bakımından giderilmesi olanaksız olumsuzluklar yaratacağı kanaatine varılmıştır ve 2011 yılı verilerine göre yapılmış bir ÇED raporunun, günümüz koşullarında değişen mevzuatlar da göz önüne alındığı zaman yeterli olması mümkün değildir’ diyerek yetkilileri uyarmıştır. Muğla Makina Mühendisleri Odası’da belediye ile aralarında protokol olmasına rağmen projenin kendilerine ulaşmadığını, Denizli şubeye onaylatıldığını ama onaylatılanın sadece sıhhi tesisatla ilgili olduğunu, fabrikanın prosesiyle ilgili verileri içermediğini dile getirmiştir. Özetle hem Mimarlar Odası’nın ciddiye alınması gereken çekinceleri, hem Muğla Makina Mühendisleri Odası’nın  eleştirileri,  ruhsat verilirken dikkate alınmamıştır. Menteşe Belediye Başkanımızın ileri sürdüğü ‘ben onaylamasam, bakanlık onaylayacaktı’ gerekçesini de hiçbir şekilde haklı bulmuyoruz. Belediyelerin direndiği projelerde bakanlığın devreye girip onayladığı doğrudur ama böyle bir gerekçe çevrenin korunması, iyileştirmesi ve kirliliğin önlenmesinde birinci derecede sorumlu olan yerel yönetimlerin üzerine düşenin yapmamasının bir gerekçesi olamaz. Çimento Fabrikası kirletici bir tesistir, kullandığı teknolojiye bağlı olarak az kirleteni vardır, çok kirleteni vardır ama kirletmeyen bir çimento üretimi yoktur.  Şu anki hava kalitesi emisyon verileri bile termik santrallardan kaynaklı olarak limitlerin üstünde olan bir yerde yeni bir kirletici tesisin onaylanması kabul edilemez” diye konuştu.

“YENİ BİR ÇED VE SED SÜREÇLERİ BAŞLATILMALI”

MUÇEP Menteşe Meclis sözcüsü Mustafa Tuncaelli son olarak şu ifadelere yer verdi:

“Yukarıda belirtilen gerekçelerin ışığında Menteşe Belediyesi Yapı Kontrol Müdürlüğü tarafından  472/21 ruhsat numarası ile 29.12.2021 tarihinde verilen Yapı Ruhsatı’nın, çevrenin, doğanın ve tüm canlıların korunması için iptal edilmesini, Entegre Çimento Fabrikası için farklı bir firma –ama paravan firma olmayan- tarafından günümüz koşullarına uygun, bilimsel verilerin ışığında yeni bir ÇED  ve SED süreçlerinin başlatılmasını talep ediyoruz. Tüm canlılarımızla birlikte temiz hava solumak istiyoruz. Sağlıklı bir çevrede yaşamak istiyoruz.”