Oyun, çocuğun iç dünyasını ifade ederek, duygusal yaşamını ve ilişkilerini ortaya koyabildiği en önemli yoldur.

Çünkü “oyuncaklar, çocuğun kelimeleri oyun ise ne anlatmak istediğidir” (Haim. G. Ginott).

Dolayısıyla oyun terapisi, çocuğun kendini oyun yolu ile ifade edebilmesini ve gerek içsel anlamda gerekse davranış bozuklukları anlamında problem yaşayan çocuğun zamanla iyileşmesini sağlamaktadır. Çünkü bir yetişkin kadar kendini net bir biçimde ifade edemeyen çocuk, oyun ve oyuncaklar aracılığı ile iç dünyalarında yaşamış ya da yaşıyor oldukları karmaşayı çözebilirler.

Bu noktada İngiltere merkezli Oyun Terapisi Derneği (British Association for Play Therapist) oyun terapisini, “çocukların davranışlarını değiştirmede, özgüvenlerini geliştirmede, sağlıklı ilişkiler kurmasında çocuklara yardımcı olan etkili bir terapi”  şeklinde tanımlamaktadır.

Oyun terapisinin kendi içinde bazı ekoller bulunmaktadır.  Bunlardan bazılarını aşağıdakiler gibi sıralamak mümkündür.

1- Çocuk merkezli oyun terapisi (ÇMOT)

2- Deneyimsel oyun terapisi (DOT)

3- Gelişimsel oyun terapisi (GOT)

4- Bilişsel davranışçı oyun terapisi (BDOT)

5- Theraplay

… ve diğeri.

Kısaca bunları özetlemek gerekirse; Örneğin Çocuk Merkezli Oyun Terapisi temellerini Carl Rogers’in Danışan Merkezli Terapisi’nden almıştır. Çocuk merkezli oyun terapisinde çocukların doğuştan iyileşme kapasiteleri olduğuna inanılır. Bu anlamda çocuğun iç dünyasına güvenilir. Terapist herhangi bir yönlendirme yapmaz, çocuğun kendi içindeki iyiliştirici gücün açığa çıkması noktasında zemin hazırlar.

Aynı şekilde Deneyimsel Oyun Terapisi de (DOT), terapist tarafından yönlendirmenin yapılmadığı bir oyun terapisidir. Deneyimsel Oyun Terapisinde çocukların dünyayı deneyimsel olarak algıladığı varsayımı söz konusudur. Çocuk merkezli oyun terapisinde bazı sınırlar daha net iken deneyimsel oyun terapisi bu anlamda daha esnektir. Örneğin deneyimsel oyun terapisinde çocuk terapiste istediği rolü verebilir. Mesela ona ateş edip öldürebilir. Çocuk kendine ve diğerlerine (terapist ve eşyalar) zarar vermediği sürece pek çok şeyi deneyimleme noktasında serbesttir. Çocuk merkezli oyun terapisinde ise bazı sınırlar vardır. Örneğin çocuğun terapiste ateş etmesine izin verilmez. Bu noktada çocuğun  bu isteği hacıyatmaz gibi başka figürlere yönlendirilir. Yönlendirme yapılırken kullanılan dil önemlidir. Terapist, çocuğun isteğini ve duygusunu anladığını çocuğa hissettirmelidir. “Seni anlıyorum, beni vurmak istiyorsun ama ben ateş edilmek için değilim. İstersen hacıyatmaza benmişim gibi ateş edebilirsin” şeklinde bir cümle ile yönlendirmenin yapılması uygun olacaktır. Bazı sınırların dile getirilmesi haricinde çocuğun kurmuş olduğu oyuna dair herhangi bir yönlendirme yapılmaz.

Bilişsel Davranışçı Oyun Terapisi ise terapist tarafından yönlendirmenin yapıldığı, seansların sorunun çözümüne yönelik yapılandırıldığı oyun terapisidir. Hedefe yönelik örnekleme ve modellemeler kullanılır ve süre sınırlaması vardır.

Terapist tarafından yönlendirmenin olduğu bir başka oyun terapisi ise Gelişimsel Oyun Terapisidir. Temelinde çocuğun dokunma yoluyla iyileştirilmesinin olduğu bu oyun terapisinde oyuncak yoktur, içeriğinde dokunmanın olduğu (çocuğun cinsel bölgeleri hariç) oyun türleri vardır.

Terapide oyuncaklardan ziyade oyunun ön planda olduğu bir başka oyun terapisi ise Theraplay’dır. Bu oyun terapisinde aile de oyun terapisine dahil olur. Bu terapi türünde yapı oyunları, besleme oyunları, mücadele oyunlar ve bağlılık oyunları olmak üzere 4 kategori bulunmaktadır. Çocuğun ihtiyacına yönelik kategori belirlendikten sonra, her çocuğa özgü bir biçimde oyun planı hazırlanır ve sırasıyla o oyunlar oynanır.

Yukarıda bahsetmiş olduklarımın, oyun terapisi ekollerinden bazılarının içeriğine dair yalnızca kısa bir özeti şeklinde yazıldığının altını çizmek istiyorum. Zira hem ekoller hem de  içeriklerinin yalnızca bu kadar ile sınırlı olmadığını belirtmek isterim. Bu yazı ile amaçlanan oyunun çocuğun hayatındaki önemini vurgulayarak oyun terapisi ve kullandıkları yöntemler bakımından çok kısa bir özet yapmaktı.

Sevgilerle...